Er is geen ‘goed of fout’, alleen maar genieten en plezier maken.

In september heeft onze Nouri meegedaan aan het Surf Project. Het Surf Project geeft surfles aan kinderen met een ontwikkelingsachterstand zoals het syndroom van Down, autisme, ADHD of, zoals Nouri, met een hersenbeschadiging. Voor deze kinderen is dit een geweldige ervaring, omdat ze mogen deelnemen aan een stoere sport die normaal gesproken onbereikbaar voor ze is. Het doel is om de kinderen een zodanige succeservaring mee te geven, dat het een boost geeft in hun zelfvertrouwen. Wat dat succes is, is voor ieder kind verschillend. Waar het voor de één al een overwinning is om in het water te zijn, is de ander pas tevreden als het lukt om te staan op de plank. Maar het Surf Project doet er alles aan om de ervaring te laten slagen.

Negatief zelfbeeld

Ik schreef Nouri in voor het Surf Project omdat hij met zijn Cerebrale Parese (CP) zowel lichamelijk als geestelijk lang niet (altijd) mee kan komen met zijn leeftijdsgenoten. Dat dat soms hartstikke frustrerend voor hem is, hoef ik vast niet uit te leggen. Naast de belemmeringen die zijn CP met zich meebrengen, is Nouri ook nog eens transgender, wat eveneens de nodige barrières met zich meebrengt. Tel dat alles bij elkaar op, gooi daar nog eens een lekkere hoeveelheid puberhormonen overheen en je hebt hét recept voor een negatief zelfbeeld. Onzeker over wie je bent, wát je bent, wat je wel of niet kunt en dat in een lichaam wat voor je gevoel niet bij je past. Een pittige cocktail dus.

Vallen en opstaan

Het Surf Project leek me een mooie kans om Nouri’s ego te stimuleren. Hij is veelal negatief over zijn kunnen, wat hem vaak belet om nieuwe dingen te ontdekken. Alleen bij mensen die hij goed kent en met wie hij zich vertrouwd voelt, zal hij een sprongetje durven wagen. Simpelweg omdat hij van deze mensen zeker weet dat ze hem niet zullen uitlachen wanneer het fout gaat. Die angst om uitgelachen te worden stamt nog uit de tijd van zijn vorige school, waar dat helaas nogal eens gebeurde. Daarom kiest hij steevast voor de veilige weg en ‘afgaan’ is in zijn ogen erger dan niet proberen. Maar daar denk ik anders over en dat tracht ik hem ook mee te geven in zijn leven: Er is geen afgaan! Er is wél vallen en opstaan. Dat vallen is niet altijd leuk, maar zo leer je om weer overeind te krabbelen. Net zo lang totdat je overeind blijft. Ik roep altijd tegen Nouri: “Jij kunt veel meer dan je denkt!”

En zo denkt Merel er ook over. Merel is projectleidster van het Surf Project voor de locatie Camperduin. Er zijn verschillende locaties, maar Camperduin is voor ons de meest gunstige. Vanaf het moment van inschrijving houdt Merel contact met ons en het is enorm prettig om met haar samen te werken. De manier waarop het project is opgezet, is werkelijk fantastisch! Alles wordt in het werk gezet om het surfen tot een succes te maken. Zo wordt er gezorgd voor één op één begeleiding, zijn er meerdere instructeurs aanwezig, extra vrijwilligers om te zorgen dat er niets over het hoofd wordt gezien en daarnaast zijn er op sufdagen professionele fotografen aanwezig die alles prachtig op de plaat zetten. Goed georganiseerd dus.

De juiste voorbereiding

Vooraf aan het daadwerkelijke project, vindt eerst een intakegesprek op locatie plaats. Deze wordt gedaan door Merel met wie ik al de hele tijd contact heb gehad. Dat is fijn, want zo hoef je niet weer opnieuw je verhaal te doen.
Merel is duidelijk ingespeeld op kinderen met speciale behoeften. Dat merk je aan veel dingen, zoals de uitleg die ondersteund wordt met het gebruik van pictogrammen. Pictogrammen zorgen voor verduidelijking. Maar Merel stelt ook hele goede vragen. Zoals: “Heb je liever een man of een vrouw als begeleider? Mag die persoon jou aanraken of heb je dat liever niet? Wordt je wel eens boos als iets niet wil? En wat wil je graag dat je begeleider doet als dat gebeurd? Moet hij/zij proberen om je er weer bij te krijgen, of wordt je op zo’n moment liever eventjes met rust gelaten?”
Geloof me, dit zijn écht goeie vragen! Gesteld door mensen die weten met welke doelgroep ze bezig zijn. En daarbij: door op deze manier vragen te stellen, geef je de regie volledig aan het kind. Hij bepaald en dat geeft hem het gevoel dat hij meetelt. Ik vind dat ik zó mooi! Want ook al ben je verstandelijk beperkt, je wilt toch wel zeggenschap over jouw leven?

Maar ook praktische dingen worden besproken, zoals: waar kleed je je om? In Nouri’s geval extra belangrijk vanwege zijn genderdysforie. Hij wil absoluut niet bij de meisjes (duh), maar vindt het moeilijk om zich ‘bloot te geven’ bij vreemde jongens. Bang voor hun oordeel. Want ja, hij heeft nou eenmaal een meidenlijf en voor de gemiddelde buitenstaander is dat wel een beetje vreemd. Gelukkig heeft Merel ook dáár aan gedacht en geeft Nouri een derde optie: een eigen kleedkamer. Nou ja, eigenlijk is het de herentoilet, maar deze is ruim, schoon en ook nog eens keurig voorzien van spiegel en wasbak. De keuze is snel gemaakt.
Na al deze vragen en beslissingen kan Nouri zijn goedkeuring geven aan het hele gebeuren. Hij krijgt vertrouwen in het project en begint er zowaar zin in te krijgen, al vindt ‘ie het nog wel heel spannend.

Spanning

En dan – na bijna een half jaar wachten vanaf de inschrijving – is het eindelijk zo ver! Het eerste weekend van september zetten we koers vanuit Friesland richting Camperduin. Een week van te voren hebben we via de mail te horen gekregen wie Nouri’s begeleider is en op de website van Het Surf Project kun je alle begeleiders opzoeken. Dat is prettig, want zo weet je van te voren wie jouw begeleider is en hoe die eruit ziet!
Maar zelfs met al die informatie vooraf, vindt Nouri het enorm spannend en kan daar moeilijk mee dealen. Ik zie het aan zijn gezicht. Voor een buitenstaander niet eens waarneembaar, maar voor mij zo duidelijk als vetgedrukte letters op een pamflet. Alsof ze op zijn voorhoofd geprint staan: “Mam, ik vind het spannend.” Hij lijkt zo’n grote kerel. Een échte puber met de onverschillige houding die daarbij hoort. Waarvan je niet verwacht dat hij zijn moeder nog aanklampt als het moeilijk wordt. Toch doet hij dat wel. Op zulke momenten heeft hij geen kracht meer om het stoere, onverschillige masker hoog te houden en valt terug in zijn puurste zelf: het kind dat geborgenheid zoekt. En als het kon, zou hij nog het liefste bij me op schoot kruipen! De schat.

De transformatie

Gelukkig heeft hij een leuke begeleider en na de kennismaking is het ijs al vrij snel gebroken. Het klikt. Dat is fijn! Samen lopen ze richting het water: de grote en de kleine, het is een mooi gezicht. Nouri kletst zijn begeleider de oren van het hoofd, waardoor het lijkt alsof alles oké is, maar ik kijk daar dwars doorheen. Ik zie spanning en onzekerheid die hij probeert weg te babbelen.

Bewust ga ik op een afstandje aan de kant staan. Hij moet er gewoon even doorheen. En na een klein half uurtje zie ik het voor mijn ogen gebeuren: de transformatie. Het surfen gaat Nouri beter af dan hij zelf had verwacht en ik zie de tensie bijna letterlijk in het water glijden. De schichtige blik van ‘doe ik het wel goed?’ maakt plaats voor een smile van oor tot oor die de rest van de dag op zijn gezicht geplakt blijft! Er is geen ‘goed of fout’, alleen maar genieten en plezier maken. En op het eind van de dag lukt het Nouri zelfs om te staan op de plank! Oké, niet heel lang, maar met zijn beschadigde evenwicht had ik niet gedacht dat dat hem überhaupt zo snel zou lukken. Maar jeetje, kijk dan! Hij stáát gewoon! En kijk die enorme grijns op z’n gezicht: dit is genieten met hoofdletter G. Voor hem én voor ons. En de twee weekenden die volgen zijn al net zo succesvol. Al is de zee wel wat ruiger zodat staan even niet meer lukt, maar daar is de pret niet minder om!

Zaadje

Thuis laat Nouri trots foto’s die gemaakt zijn aan zijn vrienden zien. Evenals het diploma, de medaille en de surftotem die hij op de laatste dag gekregen heeft. Zijn vrienden zijn vol ontzag en dat ontgaat Nouri zeker niet. Hij straalt van trots. Het is een piepklein positief zaadje in het overgrote negatieve brein van onze puber, maar uit het kleinste zaadje bloeit vaak de mooiste bloem! Dankjewel Surf Project voor het planten van dat kleine, maar oh zo belangrijke zaadje!

Met dank aan het Surf Project
Suzanne van den Broek-Dietz – bedenker/oprichter
Merel Glorie – coördinator kandidaten Camperduin en organisatie
Linda Verkissen – coördinator vrijwilligers
Nienke Duinmeijer – ambassadeur en organisatie
Niels Schenk en Marjolein Pieneman – foto’s
Daphne Kramp (ik dus) – foto’s

De foto’s zijn eigendom van Het Surf Project en zijn bedoeld voor de deelnemers. De foto’s mogen dan ook uitsluitend na toestemming van Het Surf Project gedeeld worden.