G-voetbal

Er zou meer oog moeten zijn voor de ‘achterblijvers’ en niet alleen voor de (potentiële) topscorers.

G-voetbal. In de volksmond ook wel gehandicapten voetbal genoemd. Het woord ‘gehandicapt’ wordt al snel geassocieerd met ‘zeer hulp behoevend’ en/of ‘rolstoelafhankelijk’. Maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Mijn oudste zit niet in een rolstoel en kan veel dingen gewoon zelf. Hij oogt als een normaal kind van elf. Toch is hij vanwege een hersenbeschadiging gehandicapt. Verstandelijk functioneert hij niet (geheel) naar zijn leeftijd en lichamelijk komt hij nogal eens te kort in vergelijk met leeftijdsgenoten. Een kind met een beperking dus, zoals we dat in een wat meer gehoorde term noemen. En kinderen met een beperking (hetzij verstandelijk, lichamelijk of allebei) willen eigenlijk wat iedereen wil: geaccepteerd worden! Of dat nou in de maatschappij is, op school of op een sportvereniging, dat maakt niet uit. Helaas maken we maar al te vaak mee dat het in de ‘grote boze wereld’ niet altijd zo werkt. Kinderen die buiten de zogenaamde norm vallen, worden lang niet altijd op waarde geschat. Niet alleen op school of in hun omgeving kan dat wrijving of problemen opleveren, ook op een sportvereniging is er niet altijd plek voor deze kinderen. Nouri is daar het levende voorbeeld van. In onze directe omgeving functioneert hij prima. Want daar kent hij iedereen en voelt hij zich veilig genoeg om zichzelf te zijn. Ook wordt hij hier geaccepteerd zoals hij is en dat is fijn! Maar buiten deze beschermde parameters heeft hij vaak moeite met het overzien van de situatie en het ‘aflezen’ van anderen. En anderen hebben soms wat moeite met hem, want hij kan zomaar een tikkeltje ‘sociaal onhandig’ reageren.

Achterblijvers

Op de lokale voetbalclub was hij dan ook niet op zijn plaats. Met zijn cognitief beperkt functioneren, klungelige motoriek en zijn uiterlijk als meisje die een jongen wil zijn (toen ging Nouri nog als Noëlle door het leven), werd hij direct buitengesloten. De kleinerende opmerkingen kwamen daarna. Eerst werden ze alleen door één jongetje gemaakt, maar al snel volgde de rest. Dat ene jongetje bleek namelijk de topscorer van het team en had zich daarmee een sociale status verworven waar onze Nouri niet tegenop kon.

Nouri was trouwens niet de enige buitenstaander: een ander jongetje, ietwat aan de zware kant voor zijn leeftijd, was eveneens pispaal. Uiteraard altijd buiten gehoorafstand van de coach, zo sneaky zijn ze wel. Toch vond ik het slecht dat er niet beter op gelet werd. Ik zag het buitensluiten voor mijn ogen ontvouwen, maar als ík het zie, waarom ziet de coach het dan niet? Of andere ouders? Enerzijds vond ik dat heel slecht en maakte ik me er enorm boos over: waarom doet niemand er iets aan? Er zou meer oog moeten zijn voor de ‘achterblijvers’ en niet alleen voor de (potentiële) topscorers. Maar anderzijds kon ik het hen ook niet kwalijk nemen; niet iedereen heeft een pedagogische opleiding genoten en/of ervaring met kinderen met een beperking. Ik legde de coach daarom uitgebreid en herhaaldelijk uit – in de hoop op verbetering – wat Nouri ‘mankeert’, hoe zijn brein werkt, dat hij extra uitleg nodig heeft en dat dingen hem soms letterlijk voorgedaan moet worden wil hij het snappen.

Gefrustreerd

Ook vroeg ik of hij het pestgedrag in de gaten wilden houden, maar jammer genoeg veranderde er niets. Betreurenswaardig, want het zou toch zo mooi zijn wanneer er meer aandacht is voor het ene kind dat achterblijft. Het ene kind dat moeite heeft om iedereen bij te benen. Het ene kind dat wordt buitengesloten. Het is de taak van de leiding om ook dát kind erbij te betrekken en om beter op signalen van pestgedrag te letten, zeker bij een teamsport! Je weet wel: nadruk op team?! Bovendien heb ik altijd geleerd dat het team zo sterk is als de zwakste schakel… Kennelijk werkte dat hier anders. Hier lag de focus op scoren en presteren. Keer op keer stond ik daarom gefrustreerd aan de zijlijn. Het is erg verdrietig om te zien hoe jouw kind de ene na de andere tevergeefse poging doet om mee te kunnen komen.

Na een half seizoen was Nouri er zelf ook klaar mee en wilde niet meer voetballen. Hoewel ik blij was dat hij nu niet meer blootgesteld kon worden aan het gekleineer van de groep, vond ik het vooral ook heel verdrietig. Voetballen is de wereld voor Nouri! Al vanaf dat hij kon lopen, kennen we hem met een voetbal aan zijn voeten. Jammer dat het dan zo gaat…

Buikpijn

Een paar jaar later kwamen we via Nouri’s school in contact met G-voetbal. Ik had er wel eens van gehoord, maar wist niet wat de mogelijkheden waren en ik wist ook niet dat er binnen een redelijke afstand een G-team was. Het contact was snel gelegd. Persóónlijk contact: een verhelderend gesprek met één van de organisatoren voelde goed en ik besloot de gok te wagen en Nouri aan te melden voor een proefles. Toch waren we de gebeurtenissen op de vorige voetbalclub nog niet vergeten en met lood in onze schoenen verschenen Nouri en ik voor een proeftraining. Nouri vond het zelfs zó spannend dat hij er al twee dagen van te voren buikpijn van had. Gelukkig bleek onze onrust ongegrond: meteen ervoer ik verschil. Acceptatie in de groep was er vrijwel onmiddellijk en er werd leuk getraind. Niet gescholden, niet gesneerd en al zeker niet buitengesloten. In plaats daarvan werd geaccepteerd, betrokken en eerlijk gevoetbald! Aan de glimlach van oor tot oor kon ik zien dat Nouri zich ook prettig voelde. Ik zag de spanning langzaam uit zijn lijf trekken en aan het einde van de training was het net of hij al jaren met de jongens voetbalde! “Komt Nouri volgende week ook weer?” Werd er nadien gevraagd door een aantal kinderen. Een goed teken.

Zelf was hij euforisch! “Mam, ik heb hier nog maar één keer getraind, maar ik heb nú al vrienden!” Zei hij triomfantelijk op de terugweg. Dat raakte mij enorm. Mijn hart maakte een sprongetje, omdat ik mijn kind zag genieten. Omdat hij eindelijk aansluiting vond. Maar tegelijk sneed het als een mes: het zou namelijk vanzelfsprekend moeten zijn om geaccepteerd te worden! Het feit dat het altijd een strijd voor hem is, vind ik soms maar moeilijk te aanvaarden.

Het nieuwe normaal

Ik ben overigens niet de enige ouder die dit zo ervaart. Met zijn allen langs de zijlijn, ouders van kinderen die niet binnen de reguliere lijntjes passen, voelen we een soort verbondenheid met elkaar. Ondanks dat we allemaal een ander verhaal hebben, zijn we tegen dezelfde barrières aangelopen en hier kunnen we dat delen met elkaar. Er is er herkenning en vooral érkenning! Als mijn kind in een bui schiet waar je normaliter een soort plaatsvervangende schaamte van krijgt, wordt er hier niet raar van opgekeken. Niet door de leiding, de andere ouders en ook niet door de kinderen! Abnormaal is het nieuwe normaal. Hoe heerlijk!

Inmiddels hebben we een compleet seizoen mogen beleven hier bij het G-team van Blauw Wit te Leeuwarden. Nouri floreert in dit team! En wat geniet ik daarvan. Ook heb ik me verwonderd over hoe fantastisch ze hier omgaan met beperkingen. De kinderen onderling accepteren elkaar volledig, inclusief gekkigheden, tics, agressieve buien, lichamelijke handicaps, jongen, meisje (of een beetje van beide), het maakt niet uit! Ook de leiding verdient een dikke pluim. Zij zetten zich met hart en ziel in en hebben engelengeduld met deze kids. Ze zien geen beperkingen, alleen maar uitdagingen! Hun prachtige motto: normaal wat normaal kan, speciaal wat speciaal móet. Een prachtig streven wat mij betreft! Afhankelijk van een rollator? Daar kun je prima mee het veld op hoor! Wil je keeper zijn, maar kun je je alleen maar voortbewegen op je knieën? Joh, dan maken we de goal toch gewoon kleiner met afzetlint? Probleem opgelost! Is de tegenpartij te sterk? Dan husselen we toch het hele zootje door elkaar? Dan kan er toch leuk gevoetbald worden. Verliezen met vijfentwintig – nul komt bij G-voetbal niet voor hoor! Dat is toch voor niemand leuk? Natuurlijk: verliezen hoort erbij, maar de ander compleet vernederen, wat is daar de euforie van?

Buitenspel bestaat niet

Voordat ik nu de woede van half voetballend Nederland op mijn hals haal: ik wil met dit verhaal niet zeggen dat reguliere voetbalclubs onsportief zijn hoor! Dit verhaal is slechts een afspiegeling van ónze beleving. Ik ken genoeg kinderen die het uitstekend doen bij de reguliere voetbalclub en dat is helemaal prima natuurlijk! Maar voor die enkeling die niet op de reguliere club kan aarden, zoals onze Nouri, zeg ik: twijfel niet en kom eens proeftrainen bij een G-team. Niet geschoten….

Kijk voor G-voetbal en andere gehandicaptensport bij jou in de buurt eens op Uniek Sporten.